Açık Deniz Koruma Alanları Önerilerimiz

Açık Deniz Koruma Alanları Önerilerimiz
(High Sea Governance and Protection Measures of the High Seas in the Eastern Mediterranean Sea)

TÜDAV Finike ve Akdeniz Deniz Altı Dağlarının Özel Önemde Koruma Alanı İlan Edilmesi için Çalışma Başlattı.

Vakfımız açık denizler ve derin denizlerin eşsiz ekosistemlerinin korunması için Finike deniz altı dağları (Aneksimender) ve Akdeniz deniz altı dağları (Erastotanes) olmak üzere iki alanın eşsiz ekolojik ve biyolojik özelliklerinin korunması için bir girişim başlattı. Bu alanlarda özellikle petrol çıkarma ve arama etkinlikleri, kirlenme ve denetimsiz balıkçılık önemli tehditler olarak sayılmaktadır. Her iki bölgenin özellikle ana kara için atlama taşları oluşturması biyolojik çeşitliliğin korunması için ayrı bir önem taşıyor.

Doğu Akdeniz’deki Finike (Anaximander) ve Akdeniz (Eratosthanes) Deniz Altı Dağları için SPAMI Önerileri.

SPA/BD (Özel Koruma Alanları/Biyolojik Çeşitlilik) Protokolü, Akdeniz’e özgü öneme sahip Özel Koruma Alanları (SPAMI) oluşturulmasında en önemli belgedir. 2003’te Barselona Sözleşmesi’nce kabul edilmiş olan SAP-BIO (Akdeniz Denizel ve Kıyısal Biyolojik Çeşitliliğinin korunması için Stratejik Eylem Planı), Açık Denizleri de kapsayacak şekilde, kıyıdan uzaktaki alanlarda, pelajik ekosistemler, hassas türler, denizaltı dağları ve kanyonları öncelikli olmak üzere koruma alanları oluşturulmasını belirtmektedir. TÜDAV Doğu Akdeniz bölgesinde iki denizaltı dağı için SPAMI önerisi getirmiştir.

Finike (Anaximander) Denizaltı Dağları aktif çamur volkanizması ve gaz hidratları oluşumu açısından önemli bir bölgedir. Jeolojik olarak Güneybatı Türkiye’nin devamlılığı olan bir oluşumdur. Bu bölgede, çamur volkanları ile birlikte gaz sızıntıları ve volkan bacalarına özgü fauna (tüplü kurtlar, çiftkabuklu yumuşakçalar ve kemosentetik bakteriler gibi) bulunduğu bildirilmiştir. Ayrıca bu bölge pelajik balıklar açısından önemli bir yumurtlama alanı olan, Antalya anaforu ve Rodos döngüsü arasındaki alana çok yakındır. IUCN tarafından durumu henüz belirlenmemiş olan birçok derin deniz balık türü ile birlikte ticari önemi yüksek bazı karides türleri bu bölgede örneklenmiştir. Çizgili yunus ve Grampus adıyla bilinen memeli türlerinin beslendiği bir derin deniz kafadanbacaklısı olan Abralia veranyi de buradan örneklenmiştir. Bu denizaltı dağı, son zamanlarda uluslararası balıkçılık uygulamalarının neden olduğu tehdit altındadır.

Akdeniz (Eratosthenes) denizaltı dağı ise, taş mercanları, derin deniz kabukluları, süngerler ve başka çeşitli canlılardan oluşan denizel biyolojik çeşitlilik açısından önemli bir alandır. GFCM (Akdeniz Balıkçılık Genel Komisyonu) da bu bölge için 2006/3 sayılı tavisye kararı ile balıkçılığı yasaklamış ve hassas derin deniz ekosisteminin korunması için, Balıkçılıktan Kısıtlanan Alan (FRA) oluşturmuştur. Bununla beraber, Uluslararası kaçak avcılık, gemi taşımacılığı kaynaklı kirlilik, açık deniz petrol ve doğalgaz arama çalışmaları gibi uygulamalar bu bakir alan için tehdit oluşturmaktadır.

Finike ve Akdeniz Denizaltı Dağları, Doğu Akdeniz’de izole sualtı adacıkları gibidir ve kıyıdan açık denize doğru atlama taşı vazifesi görmeleri bakımından, bu iki bakir ve zengin bölgenin tam korunması sağlanmalıdır.

Finike ve Akdeniz denizaltı dağlarının görünümü