TÜRK DENİZ ARAŞTIRMALARI VAKFI TÜRKİYE KIKIRDAKLI BALIKLAR (KÖPEK BALIKLARI VE VATOZLAR) ARAŞTIRMA VE KORUMA PROGRAMI

GİRİŞ

Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) kuruluşundan beri denizel biyolojik çeşitliliğin korunması konusunda eğitim, araştırma ve koruma başlıklarıyla çalışmalar yürütmektedir. Vatozlar, köpek balıkları ve çimeralardan oluşan kıkırdaklı balıklar bütün dünyada nesli tehdit altında olan türlerdir. Yavaş büyümeleri ve düşük üreme oranları nedeniyle son zamanlarda korunması için dikkat çeken balık grubudur. Başta tesadüfi yakalanma, aşırı avcılık, kirlenme ve habitat kaybı gibi nedenlerle azalan bu türler son zamanlarda uluslararası kamuoyunun dikkatini çekmiştir. Başta IUCN, SPA/RAC ve GFCM gibi kurumların bu türler üzerinde koruma eylem planları bulunmaktadır.

Çoğu kimse hala “Jaws” filmindeki yanlış izlenimler nedeniyle köpek balıklarını itici bulur. Belki bunun bir sebebi de isimleri olabilir. Ama aslında hiç öyle değildir. Milyonlarca yıllık yaşam süreçlerinde okyanus ve denizlerde yaşamın destek dokularının bir parçasıdır.

Vakfımız, konuya farkındalık yaratmak için kıkırdaklı balıklarla ilgili 2005 yılında uluslararası bir toplantı düzenlemiş ve toplantı kitabını yayımlamıştır.

Çalıştay kitabı ve katılımcılardan bazıları

Daha sonra 10-11 Mart 2017’de yine ulusal bir toplantı yapılarak Türkiye’de bu konuda çalışan uzmanlar bir araya getirilmiş, Ulusal Eylem Planı çalışmaları başlatmış ve daha sonra da yayımlamıştır.

Kıkırdaklı Balıkların Korunması için Ulusal Eylem Planı Çalıştayı

2018 yılında yine belli türlerin koruma altına alınması için ilgili bakanlığa başvurulmuş ve 12 tür koruma altına alınmıştır. Bunlar arasında ilk kez koruma altına alınan vatoz balıkları da bulunmaktadır.

Vakfımız, koruma altına alınan köpek balıklarıyla ilgili izlemeler yaparak, avlanan ve sergilenen balıklarla ilgili T.C Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi – CİMER’e başvurup işlemler başlatmıştır.

Köpek balıkları ve vatozlar, kıkırdaklı iskelete sahip, genelde uzun ömürlü ve yavaş büyüyen deniz canlılarıdır. Derin denizlerden mercan resiflerine kadar her yerde bulunabildikleri gibi boyları 1 metreden az veya 10 metreden fazla olabilir. Köpek balıklarının 6 duyusu vardır: Koku alma, tat alma, görme, işitme, dokunma ve elektromanyetizma. Görme duyuları yaşadıkları ortama ve avladıkları ava göre evrimleşmiştir. Tat alma duyuları pek olmamasına rağmen çok gelişmiş bir koku duyuları vardır. Elektromanyetizma duyuları sayesinde diğer hayvanların kaslarının kasılmasından çıkan elektrik akımlarını hissedebilirler. Çoğu ovovivipar, bazen de vivipar olup canlı doğum yaparken bir kısmı da ovipar olduğundan yumurta bırakır ama bir seferde az sayıda yavru sahibi olurlar (Smithsonian, 2018).

Köpek balıkları ve vatozların bazılarının yumurta kapsülleri aşağıdadır. Bu yumurtaları bulduğunuzda resimlerini çekerek bize gönderin. Çünkü yumurta kapsülleri bu hayvanların bulunduğu yerleri anlamak açısından önem taşır.

Vatoz ve köpek balığı yumurta kapsülleri

Köpek balığı ve vatoz dişleri çoğu kez türlerin ayrımında da kullanılabilir. Dişlerin kesici olması avlanmaları açısından bir kolaylık sağlar.

Köpek balığı (sol) ve vatoz dişleri (sağ)

Bazı köpek balığı ve vatoz dişleri hediyelik eşya olarak kullanılır.

Bazı köpek balığı türleri ise besin olarak tüketilir.

Markette köpek balığı eti

Kum köpek balığı Carcharias plumbeus bizim sularımızda üreme yapan bir türdür ve her yıl Gökova Körfezi’nde Boncuk Koyu’na gelirler.

Kum köpek balığı, Gökova Boncuk koyu

Zaman zaman dünya denizlerinde köpek balığı saldırıları olur ancak bu çok küçük bir ihtimaldir.

TÜRLER

Akdeniz’de 77 tür kıkırdaklı balık bulunur; bunların 43 türü köpekbalıkları, 33 türü vatozlar ve tek bir tür çimera olarak bilinirler. Ayrıca Carcharhinus brevipinna, Himantura uarnak, Sphyrna mokarran ve Sphyrna lewini yabancı türdür. Ege Denizi’nde ise 57 tür bulunur (IUCN 2016).

CARCHARHINIDAE (REQUIEM SHARKS)
Carcharhinus altimus
Carcharhinus brachyurus
Carcharhinus brevipinna
Carcharhinus limbatus
Carcharhinus obscurus
Carcharhinus plumbeus
Prionace glauca

SCYLIORHINIDAE (CATSHARKS)
Galeus atlanticus
Galeus melastomus
Scyliorhinus canicula
Scyliorhinus stellaris 

SPHYRNIDAE (HAMMERHEAD SHARKS)
Sphyrna lewini
Sphyrna mokarran
Sphyrna zygaena

TRIAKIDAE (HOUNDSHARKS)
Galeorhinus galeus
Mustelus asterias
Mustelus mustelus
Mustelus punctulatus

HEXANCHIDAE (COWSHARKS)
Heptranchias perlo
Hexanchus griseus
Hexanchus nakamurai

ALOPIIDAE (THRESHER SHARKS)
Alopias superciliosus
Alopias vulpinus

CETORHINIDAE (BASKING SHARKS)
Cetorhinus maximus

LAMNIDAE (MACKEREL SHARKS)
Carcharodon carcharias
Isurus oxyrinchus
Isurus paucus
Lamna nasus

ODONTASPIDIDAE (SAND TIGER SHARKS)
Carcharias taurus
Odontaspis ferox

CENTROPHORIDAE (GULPER SHARKS)
Centrophorus granulosus

DALATIIDAE (KITEFIN SHARKS)
Dalatias licha

ECHINORHINIDAE (BRAMBLE SHARKS)
Echinorhinus brucus

ETMOPTERIDAE (LANTERN SHARKS)
Etmopterus spinax

OXYNOTIDAE (ROUGH SHARKS)
Oxynotus centrina

SOMNIOSIDAE (SLEEPER SHARKS)
Centroscymnus coelolepis
Somniosus rostratus

SQUALIDAE (DOGFISH SHARKS)
Squalus acanthias
Squalus blainville
Squalus megalops

SQUATINIDAE (ANGEL SHARKS)
Squatina aculeata
Squatina oculata
Squatina squatina

DASYATIDAE (STINGRAYS)
Dasyatis centroura
Dasyatis marmorata
Dasyatis pastinaca
Himantura uarnak
Pteroplatytrygon violacea
Taeniurops grabata

GYMNURIDAE (BUTTERFLY RAYS)
Gymnura altavela

MOBULIDAE (DEVIL RAYS, MANTAS)
Mobula mobular

MYLIOBATIDAE (EAGLE RAYS)
Myliobatis aquila
Pteromylaeus bovinus

PRISTIDAE (SAWFISHES)
Pristis pectinata
Pristis pristis

RAJIDAE (SKATES, RAYS)
Dipturus batis
Dipturus oxyrinchus
Leucoraja circularis
Leucoraja fullonica
Leucoraja melitensis
Leucoraja naevus
Malacoraja clavata
Raja asterias
Raja brchyura
Raja miraletus           
Raja montagui
Raja polystigma
Raja radula
Raja undulata
Rostroraja alba

RHINOBATIDAE (GUITARFISHES)
Glaucostegus cemiculus
Rhinobatos rhinobatos

RHINOPTERIDAE (COWNOSE RAYS)
Rhinoptera marginata

TORPEDINIDAE (ELECTRIC RAYS)
Tetronarce nobiliana
Torpedo marmorata
Torpedo torpedo

CHIMAERIDAE (RABBITFISHES, CHIMAERAS)
Chimaera monstrosa

TEHDİTLER

Köpekbalıkları türleri en fazla tesadüfi avcılık nedeniyle tehdit altındadır. Halen 17 tür koruma altındadır ve bunların 12’sinin korunma altına alınması 2018 yılında vakfımız tarafından sağlanmıştır. Bir dönem ‘Camgöz’ olarak bilinen Acanthias vulgaris türünün ise Karadeniz’de aşırı avcılık nedeniyle stoklarında azalma görülmektedir.

Koruma altındaki Kemane balığı

Kedi balığı, Scyliorhinus canicula

TÜRKİYE’DE 1380 SAYILI AMATÖR VE TİCARİ AMAÇLI SU ÜRÜNLERİ AVCILIĞINI DÜZENLEYEN KANUNA GÖRE KORUMA ALTINDA OLAN TÜRLER

Görseller ‘Fishes of the Eastern Mediterranean’ kitabından alınmıştır.

Koruma altında olan köpek balığı türleri şunlardır;

  • Cetorhinus maximus (Güneşlenen köpek balığı)
  • Carcharhinus plumbeus (Kum köpek balığı)
  • Squalus acanthias (Camgöz)
  • Lamna nasus (Dikburun köpek balığı)
  • Galeorhinus galeus
  • Squatina oculata (Keler balığı)
  • Squatina squatina (Keler balığı)
  • Squatina aculeata
  • Rhinobatos rhinobatos (Kemane balığı)
  • Rhinobatos cemiculus (Kemane balığı)
  • Oxynotus centrina (Domuz balığı)
  • Mobula mobular (Manta)
  • Alopias vulpinus (Sapan balığı)
  • Isurus oxyrinchus (Dik burun)
  • Raja clavata
  • Squalus blainville

 

Köpek balıkları hakkında daha fazla bilgi için araştırma yapmak gerekir. Araştırma ülkemiz için yüksek önceliği olan bir koruma stratejisidir.

Araştırma amaçlı toplanan örnekler

BİZE DESTEK OLUN BİRLİKTE ÇALIŞALIM!!!!!

Gördüğünüz köpek balığı ve vatoz türlerini bizimle paylaşın

Böylece siz de, Türkiye denizlerinin biyoçeşitliliğinin korunmasına ve anlaşılmasına katkıda bulunun. Birlikte çalışalım. Bu nadir ve soylu canlıları koruyalım.

Pristis pristis (Testere balığı)

IUCN ©R. Mitchell, CMS ©Marc Dando

Testere balığı tropikal ve ılık sığ sularda yaşayan bir vatoz türüdür. Genelde kumlu, çamurlu diplerde olup 10 metreden fazla derinliklerde pek görünmezler. Avlanma baskısı ve habitat kaybı olmak üzere insan kaynaklı birçok nedenden dolayı türleri tükenme tehlikesi altındadır.

Testere balıkları eski zamanlardan beri dişleri, etleri ve yüzgeçleri için avlanmaktadır.  Çok yavaş büyürler ve 10 yaşında olgunlaşıp az sayıda yavru sahibi olurlar. 35 yaşına kadar yaşayabildikleri tahmin edilmektedir. 2 yılda bir 1 ile 9 arası yavru doğurabilirler. Yavaş büyümeleri ve gittikçe artan av baskısı bu türü yok olmanın eşiğine getirmiştir (Florida Museum, 2018).

Nesli tükenmekte olan bir türdür. Bir dönem hedef dışı avlanmıştır. Testereye benzer ağız kısmı kesici alet olarak kullanılmıştır.

Testere balığından yapılmış kesici aletler

Bizim sularımızdaki kayıtlar çok eskidir. Bu nedenle vakfımız kaybolmaya yüz tutan bu türle ilgili türün dağılım verisini toplamaktadır.

Bu türle ilgili elinizde olan resimleri veya bilgileri bizimle paylaşmanız halinde sizlere küçük de olsa ödüllerimiz olacaktır.

ÖDÜL KAZANABİLİRSİNİZ…

 

BASIN BÜLTENLERİMİZ

MANTA AVCILIĞI HAKKINDA

11 Mart 2017 tarihinde AA’nın çeşitli gazetelere servis ettiği habere göre Akdeniz açıklarında 30 manta bireyi avlanmış ve İzmir’de karaya çıkarılarak bir şirket aracılığıyla Yunanistan’a satılacakları açıklanmıştır. 14 Mart 2017’de İHA’nın gazetelere servis ettiği habere göre 14 birey İstanbul’da bir balıkçıya sergi amaçlı satılmıştır.

Türkiye’nin de taraf olduğu antlaşmalarla koruma altında olan bu türün avcılığına, satışına ve sergilenmesine ilişkin yasak T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın yayınladığı 4/1 Numaralı Ticari ve 4/2 Numaralı Amatör Amaçlı Su Ürünleri Avcılığının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğlerde (No: 2016/35, 36) yer almadığı için ne yazık ki balıkçılara türün korunmasına ilişkin yaptırım hakkında bir farkındalık oluşturulamamıştır.

Ton balıkları gibi ticari değeri yüksek balıkların avcılığını hedefleyen bir gırgır teknesi tarafından hedef dışı olarak avcılığı yapılan manta bireyleri düşük ticari değerlerine rağmen avlayan balıkçı tarafından değerlendirilmek istenmiş ve satışları için karaya çıkarılmıştır. Mantaların avlandıktan sonra geri bırakılmaları sonrasındaki yaşam oranları ile ilgili az sayıda çalışma olmasına rağmen, mevcut çalışmalar türün ellenmesinin, sudan dışarı çıkarılmasının ve gemiye alınmasının yaşam oranlarını çok düşürdüğünü, bu nedenle en iyi uygulamanın gırgır ağında görüldüğü anda ağdan serbest bırakılmaları olduğunu işaret etmektedir.

Kamuoyunun, ulusal ve uluslararası sivil toplum örgütlerinin ve ilgili akademisyenlerin tepkisine neden olan manta bireylerinin avcılığı, satışı ve sergisi ile ilgili olarak Türk Deniz Araştırmaları Vakfı ilk günden beri olayı takip etmiş ve tüm ilgili kurumların bilgilendirilmesi, harekete geçmesi ve işbirliği için yoğun çaba sarfetmiştir. Ancak, ilgisizlik nedeniyle hiç bir sonuç alınamamış ilgili kurumlar da duyarsız kalmışlardır.

Kulaklıfolya, şeytan balığı ve manta gibi isimler verilen Mobula cinsine ait türler okyanus göçer (okyanodrom) yüzücü (pelajik) kıkırdaklı balıklardır. Kıta sahanlığı üstünde bulunurlar. Canlı doğurucudurlar (ovovivipar) ve bir batında 1-2 yavru veririler. IUCN kriterlerine göre soyu tehlike altında olan türler olup, çeşitli uluslararası, bölgesel ve ulusal antlaşma, sözleşme ve kanunlarla avcılıkları, karaya çıkarılmaları, satışı ve sergilenmeleri yasaklanmıştır.

Türlerin uluslararası boyutta korunmasına ilişkin olarak CMS Ek I & II (2014), Avrupa Birliği (2015), IATTC (2015) ve CITES (2016) hükümleri vardır; ayrıca, Mobula mobular türü GFCM (2015), Barselona Konvansiyonu SPA/BD Protokolü Ek II (2001) ve Bern Konvansiyonu Ek II (2001)’de yer almaktadır. Türkiye CITES ve GFCM, Barselona Konvansiyonu ve Bern Konvansiyonu’na taraf ülkedir.

Mantaların korunması konusundaki bu duyarsızlığa karşın kamuoyunun tepkisinin bir farkındalık yarattığı ortadadır. TÜDAV ilgili kurumların harekete geçmesi ve ulusal düzeyde yasal boşlukların giderilmesi için atılacak adımların takipçisi olacaktır.

Saygılarımızla,

Nesli tehlike altındaki köpekbalığı ve vatozlar korunmalı:
Ulusal Kıkırdaklı Balıklar Koruma Eylem Planı yayınlandı!

 

KAYNAKÇA

Yaptığınız araştırmaları pdf halinde bize gönderirseniz kaynakça kısmına ekleriz.

Akyol, O., Erdem, M., Ünal, V., Ceyhan, T. (2005) Investigations on drift-net fishery for swordfish (Xiphias gladius L.) in the Aegean Sea. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences 29: 1225-1231.

Akyol, O., Ünal, V., Capapé, C. (2015) Occurrence and biological observations on Angel Shark Squatina squatina (Chondrichthyes: Squatinidae) from the Turkish waters (Eastern Mediterranean). Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 15: 925-929.

Akyüz, E., Artüz, I. (1957) Some observations on the biology of tuna (Thunnus thynnus) caught in Turkish waters. GFCM Proc Tech Papers 4: 93-99.

Başusta, N., Başusta, A., Özbek, E.Ö. (2016) Cartilaginous fishes and fisheries in the Mediterranean coast of Turkey. In: The Turkish Part of the Mediterranean Sea; Marine Biodiversity, Fisheries, Conservation and Governance (eds., C. Turan, B. Salihoğlu, E. Özgür Özbek, B. Öztürk), Turkish Marine Research Foundation (TUDAV), Istanbul, pp. 248-274.

Başusta, N., Erdem, U., Kumlu, M. (1998) Two new fish records for the Turkish seas: round stingray Taeniura grabata and skate stingray Himantura uarnak (Dasyatidae). Israel Journal of Zoology 44(1): 65-66.

Başusta, N., Özgür Özbek, E. (2017) New record of giant devil ray, Mobula mobular (Bonnaterre, 1788) from the Gulf of Antalya (Eastern Mediterranean Sea). J Black Sea/Mediterranean Environment 23(2): 162-169.

Bengil Tunka, E.G., Başusta, N. (2018) Chondrichthyan species as by-catch: A review on species inhabiting Turkish waters. J Black Sea/Mediterranean Environment 24(3): 288-305.

Bilecenoglu, K.E., Carpenter, B.B., Collette, P., Francour, M., Goren, M.H., Kara, E., Massutí, C., Akça, N. (2010) Boncuk Koyu’ndaki (Gökova Körfezi) Carcharhinus plumbeus (Nardo, 1827) Türünün Biyoekolojisi Üzerine Sualtı Gözlemleri. T.C. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı BİY-YL-2010-0003, Aydın, 45 s.

Bilecenoğlu, M. (2008). Gökova Özel Çevre Koruma Bölgesi Boncuk Koyu Kum Köpekbalığı (Carcharhinus plumbeus) Koruma ve İzleme Projesi. Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Ankara, 32 s.

Celik, S., Korun, J., Gokoglu, M., Ozvarol, Y. (2014) The marine leech Stibarobdella moorei (Oka, 1910) (Hirudinea, Piscicolidae) parasitic on the thornback ray Raja clavata Linnaeus, 1758 and angelshark Squatina squatina (Linnaeus, 1758) in Antalya Bay, Mediterranean Sea of Turkey. Helminthologia 51(3): 250-252.

Cilasın, M., Öztekin, A., Ayaz, A. (2015) Catching Efficiency and Catch Composition of the Trammel Nets (Marya Nets) Used in Çanakkale Region. Adıyaman University Journal of Science 5(2): 94-104.

Filiz, H. (2012). Gökova Özel Çevre Koruma Bölgesi Boncuk Koyu Kum Köpekbalığı (Carcharhinus plumbeus)’nın İzlenmesi (12 Mayıs – 28 Eylül 2012 Raporu), Muğla, 29 s.

Filiz, H. (2018) Year-round aggregation of sandbar shark, Carcharhinus plumbeus (Nardo, 1827), in Boncuk Cove in the southern Aegean Sea, Turkey (Carcharhiniformes: Carcharhinidae). Zoology in the Middle East 65(1): 35-39.

Filiz, H., Gulsahin, A. (2014) “One Year Monitoring of Sandbar Shark from a Special Environmental Protection Area in Turkey”. 8th International Symposium on Underwater Research.

Filiz, H., Irmak, E., Mater, S. (2005) Occurrence of Squatina aculeata Cuvier, 1829 (Elasmobranchii, Squatinidae) from the Aegean Sea, Turkey. EU Journal of Fisheries/Aquatic Science 22(3-4): 451-452.

Filiz, H., Mater, S. (2002) A preliminary study on length-weight relationships for seven elasmobranch species from North Aegean Sea, Turkey. EU J Fish Aqua Sci 19(3-4): 401-409.

Filiz, H., Yapıcı, S., Bilge, G. (2018) Chondrichthyan fishes in catch composition of the bottom trawl fishery on the coast of Didim, Turkey. Journal of the Black Sea/Mediterranean Environment. 24(1): 28-37.

Florida Museum (2018) Pristis pristis. Available at: https://www.floridamuseum.ufl.edu/ discover-fish/species-profiles/pristis-pristis/ (accessed 28 April 2020).

Godley, B.J., Gücü, A.C., Broderick, R.W., Furness, R.W., Solomon, S.E. (1998) Interaction between marine turtles and artisanal fisheries in the eastern Mediterranean: a probable cause for concern? Zoology in the Middle East 16: 49 – 64.

Golani, D., Öztürk, B., Başusta, N. (2006) Fishes of the Eastern Mediterranean. Turkish Marine Research Foundation, Istanbul, Turkey.

Gücü A.C., Bingel F. (1994) Trawlable species assemblages on the continental shelf on the North Eastern Levant Seas(Mediterranean) with an emphasis on Lessepsian migration. Acta Adriatica 35: 83-100

Ismen, A., Cigdem Yigin, C., Altinagac, U., Ayaz, A. (2009) Length–weight relationships for ten shark species from Saros Bay (North Aegean Sea). J Appl Ichthyol 25: 109-112.

IUCN (2016) The Conservation Status of Sharks, Rays and Chimaeras in the Mediterranean Sea. Available at: https://www.iucn.org/sites/dev/files/content/documents/ brochure_medredlist_sharks.pdf (accessed 28 April 2020)

Kabasakal, H. (2003) Historical and contemporary records of sharks from the Sea of Marmara, Turkey. Annales Series Historical Naturalist 13: 1-12

Kabasakal, H., Kabasakal, O. (2014) Status of angelshark, Squatina squatina (Elasmobranchii: Squatiniformes: Squatinidae) in the Sea of Marmara. Annales Series Historia Naturalis 24(1): 41-46.

Kara, A., Sağlam, C., Acarli, D., Cengiz, Ö. (2017) Length-weight relationships for 48 fish species of the Gediz estuary, in İzmir Bay (Central Aegean Sea, Turkey). J Mar Biol Assoc UK 98(4): 879-884.

Karakulak, F.S., Erk, H., Bilgin, B. (2006) Length-weight relationships for 47 coastal fish species from the northern Aegean Sea, Turkey. Journal of Applied Ichthyology 22: 274-278.

Marine Mammal Protected Areas Task Force (2016b) Kélibia IMMA. Available at: https://www.marinemammalhabitat.org/portfolio-item/kelibia/ (accessed 25 February 2020).

ÖÇK (2009) Gökova Özel Çevre Koruma Bölgesi Kum Köpekbalığı (Carcharhinus plumbeus) Türünün Korunmasi ve İzlenmesi Projesi Final Raporu, Ankara, 32 s.

Öğretmen, F., Yılmaz, F., Torcu Koç, H. (2005) An investigation on fishes of Gökova Bay (Southern Aegean Sea). Journal of Balikesir University Institute of Science and Technology 7: 19-36.

Smithsonian (2018) Sharks. Available at: https://ocean.si.edu/ocean-life/sharks-rays/sharks (accessed 24 April 2020).

Sakalli, A. (2017) Relationship between climate change driven sea surface temperature, Chl-a density and distribution of giant devil ray (Mobula mobular Bonnaterre, 1788) in Eastern Mediterranean: A first schooling by-catch record off Turkish coasts. YUNUS Research Bulletin 2017 1: 5-16.

Sakallı, A., Yücel, N., Capapé, C. (2016) Confirmed occurrence in the Mediterranean Sea of Mobula japanica (Müller & Henle, 1841) with a first record off the Turkish coasts. Journal of Applied Ichthyology 32: 1232-1234.

Soykan, C.U., Moore, J.E., Zydelis, R., Crowder, L.B., Safina, C., Lewison, R.L. (2008) Why study bycatch? An introduction to the Theme Section on fisheries bycatch. Endang Species Res Vol. 5: 91-102.

Yağlıoğlu, D., Deniz, T., Gürlek, M., Ergüden, D., Turan, C. (2015) Elasmobranch bycatch in a bottom trawl fishery in the Iskenderun Bay, northeastern Mediterranean. Cah Biol Mar 56: 237-243.

Yaglioglu, D., Turan C., Gurlek, M. (2013) On the occurrence of the giant devil ray Mobula mobular (Bonnaterre, 1788) from the Mediterranean coast of Turkey a by-catch documentation. Journal of Applied Ichthyology 29: 935-936.

Yucel, N., Sakalli, A., Karahan, A. (2017) First record of the honeycomb stingray Himantura leoparda (Manjaji-Matsumoto & Last, 2008) (Myliobatoidei: Dasyatidae) in the Mediterranean Sea, confirmed by DNA barcoding. Journal of Applied Ichthyology 33: 530-532.

Yığın, C.C., İşmen, A., Daban, B., Cabbar, K., Önal, U. (2019) Recent findings of rare sharks, Squatina oculata Bonaparte, 1840 and Squatina squatina (Linnaeus, 1758) from Gökçeada Island, Northern Aegean Sea, Turkey. Journal of the Black Sea/Mediterranean Environment. 25 (3): 305-314.

Squatina aculeata

Başusta, N. (2002) Occurrence of a sawback angelshark (Squatina aculeata Cuvier, 1829) off the Eastern Mediterranean coast of Turkey. Turk J Vet Anim Sci 26: 1177-1179.

Başusta, N. (2016) New records of neonate and juvenile sharks (Heptranchias perlo, Squatina aculeata, Etmopterus spinax) from the north-eastern Mediterranean. Sea. Mar. Biodiver. 46 (2): 525-527.

Ergenler, A., Turan, F., Turan, C. (2020) Occurrence of A Sawback Angelshark (Squatina aculeata Cuvier, 1829) from the Iskenderun Bay, North-Eastern Mediterranean Coast of Turkey. Biharean Biologist 14(1): 57-59.

Ergüden, D., Bayhan, Y. (2015) Three Fish Species Known to be Rare for Turkey, Captured from the Northeastern Mediterranean Coast of Turkey, Mersin Bay, Sudis hyalina Rafinesque, Chlopsis bicolor Rafinesque, Squatina aculeata Cuvier. International Journal of Scientific and Technological Research 1(4): 1-8.

Filiz, H., Irmak, E., Mater, S. (2005) Occurence of Squatina aculeata Cuvier, 1829 (Elasmobranchii, Squatinidae) from the Aegean Sea, Turkey. Ege J Fish Aqua Sci 22(3-4): 451-452.

Squatina oculata

Başusta N., Erdem U. (2000) A study on the pelagic and demersal fishes of Iskenderun Bay. Turkish Journal of Zoology 24: 1-19.

Ergüden, D., Ayas, D., Gürlek, M., Karan, S., Turan, C. (2019). First documented smoothback angelshark Squatina oculata Bonaparte, 1840 from the North-Eastern Mediterranean Sea, Turkey. Cahiers de Biologie Marine 60: 189-194.

Filiz, H., Togulga, M. (2002) Türkiye Denizlerindeki Ekonomik Elasmobranş Türleri, Balıkçılığı ve Yönetimi. Türkiye’nin Kıyı ve Deniz Alanları IV. Ulusal Konferansı, In: Türkiye Kıyıları 02 Bildiri Kitabı (eds., Özhan, E., Alpaslan, N.), Ankara, Turkey. pp. 717-726.

Yeldan, H., Avşar, D. (2006) Sediment structure and occurrence of skates and rays inhabiting in Babadillimani Bight located in Northeastern Mediterranean. Proceedings of the International Workshop on Mediterranean Cartilaginous Fish with Emphasis on Southern and Eastern Mediterranean, 14-16 October 2006, Istanbul-Turkey, pp. 35-41.

Yeldan, H., Avşar, D., Mavruk, S., Manaşırlı, M. (2013) Temporal changes in some Rajiformes species of cartilaginous fish (Chondrichthyes) from the west coast of İskenderun Bay (northeastern Mediterranean). Turkish Journal of Zoology 37: 693-698.

Yığın, C.C., İşmen, A., Daban, B., Cabbar, K., Önal, U. (2019) Recent findings of rare sharks, Squatina oculata Bonaparte, 1840 and Squatina squatina (Linnaeus, 1758) from Gökçeada Island, Northern Aegean Sea, Turkey. Journal of the Black Sea/Mediterranean Environment. 25 (3): 305-314.

Türkiye Kıkırdaklı Balıklar Listesi*

Referans Listesi*

Akyol, O. (2013). Record of the live sharksucker, E cheneis naucrates L innaeus, 1758 (O steichthyes: E cheneidae), from the northern A egean S ea (I zmir B ay, T urkey). Journal of Applied Ichthyology, 1(29), 263-264.

Akyol, O. K. A. N., Coker, T., & Perçin, F. (2011). The very rare and little‐known fishes along the coasts of Izmir (Aegean Sea, Turkey) in the past 40 years (1969–2008). Journal of Applied Ichthyology, 27(6), 1337-1345.

Avsar, D. (2001). Age, growth, reproduction and feeding of the spurdog (Squalus acanthias Linnaeus, 1758) in the South-eastern Black Sea. Estuarine, Coastal and Shelf Science, 52(2), 269-278.

BALCIOĞLU, E. B. (2019). Gökçeada kıyısal alan yüzey suyunda anyonik deterjan ve fosfat kirliliğinin araştırılması. Pamukkale University Journal of Engineering Sciences, 25(3).

Basusta, N., Erdem, U., & Kumlu, M. (1998). Two new fish records for the Turkish seas: round stingray Taeniura grabata and skate stingray Himantura uarnak (Dasyatidae). Israel Journal of Zoology, 44(1), 65-66.

Bengil, E. G. T., Başusta, A., & Başusta, N. (2018). Length-weight relationships of Glaucostegus cemiculus (Geoffroy Saint-Hilaire, 1817) from the Aegean Sea and northeastern Mediterranean coasts of Turkey. J. Black Sea/Mediterr. Environ., 24, 1-9.

Bengi̇l, E. G., Bengi̇l, F., & Özaydın, O. (2020). Feeding ecology and reproduction biology of Glaucostegus cemiculus (Geoffroy Saint-Hilaire, 1817) from the eastern Aegean Sea. Regional Studies in Marine Science, 33, 100952.

Bengil, F., Bengil, E. G., Mavruk, S., Heral, O., Karaman, O. D., & Ozaydin, O. (2019). Feeding ecology of four demersal shark species (Etmopterus spinax, Galeus melastomus, Scyliorhinus canicula and Squalus blainville) from the eastern Aegean sea. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 19(6), 475-484.

Bilecenoğlu, M., Taskavak, E., Mater, S., & Kaya, M. (2002). Checklist of the marine fishes of Turkey. Zootaxa, 113(1), 1-194.

Bilecenoğlu, M. (2008). Conservation and monitoring project of sandbar sharks (Carcharhinus plumbeus) in Boncuk Bay, Gökova special environmental protection area. Environmental Protection Agency for Special Areas, Republic of Turkey Ministry of Environment and Forestry, Ankara, 3-3.

Bok, T. D., Gokturk, D., Kahraman, A. E., Alicli, T. Z., Acun, T., & Ates, C. (2011). Length-weight relationships of 34 fish species from the Sea of Marmara, Turkey. Journal of Animal and Veterinary Advances, 10(23), 3037-3042.

Cengiz, Ö., Oztekin, A., & Ozekinci, U. (2012). An investigation on fishes spreading along the coasts of Gallipoli Peninsula and Dardanelles (North-eastern Mediterranean, Turkey). Fırat University Journal of Science, 24, 47-55.

Demirhan, S. A., & Can, M. F. (2007). Length–weight relationships for seven fish species from the southeastern Black Sea. Journal of Applied Ichthyology, 23(3), 282-283.

Eronat, E. G. (2012). Orta Ege Denizi’ndeki chondrichthyes (kıkırdaklı balık) türlerinin beslenme özelliklerinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Doctoral dissertation, Yüksek Lisans Tezi. Tez DanıĢmanı: Prof. Dr. Okan Özaydın).

Eronat, E. G. T. (2016). Feeding ecology and trophic level of Chimaera monstrosa Linnaeus, 1758 (Holocephali: Chimaeridae) in the Eastern Mediterranean. Zoology in the Middle East, 62(1), 51-57.

Eronat, E. G. T., & Özaydın, O. (2015). Diet composition of the thornback ray, Raja clavata Linnaeus, 1758 (Elasmobranchii: Rajidae) in the Turkish Aegean Sea. Zoology in the Middle East, 61(1), 38-44.

Filiz, H., & Mater, S. (2002). A Preliminary Study on Length-Weight Relationships for Seven Elasmobranch Species from North Aegean Sea, Turkey. Su Ürünleri Dergisi, 19(3).

Gökçe, G., Aydın, İ., & Metin, C. (2007). Length–weight relationships of 7 fish species from the North Aegean Sea, Turkey. International Journal of Natural and Engineering Sciences, 1, 51-52.

Ismen, A., Cigdem Yigin, C., Altinagac, U., & Ayaz, A. (2009). Length–weight relationships for ten shark species from Saros Bay (North Aegean Sea). Journal of Applied Ichthyology, 25, 109-112.

Ismen, A., Ozen, O., Altinagac, U., Ozekinci, U., & Ayaz, A. (2007). Weight–length relationships of 63 fish species in Saros Bay, Turkey. Journal of applied ichthyology, 23(6), 707-708.

Kabasakal, H. (2009). On the capture of a large basking shark Cetorhinus maximus (Chondrichthyes: Cetorhinidae) in the Bay of Edremit (northeastern Aegean Sea). In Annales: Series Historia Naturalis (Vol. 19, No. 1, p. 11). Scientific and Research Center of the Republic of Slovenia.

Kabasakal, H. (2010). Historical and contemporary records of the angular rough shark Oxynotus centrina (Chondrichthyes; Oxynotidae) in Turkish waters. Mediterranean Marine Science, 11(2), 361-368.

Kabasakal, H., & Dalyan, C. (2011). Recent records of the bramble shark, Echinorhinus brucus (Chondrichthyes: Echinorhinidae), from the Sea of Marmara. Marine Biodiversity Records.

Kabasakal, H., Öz, M. I., Karhan, S., Çaylarbasi, Z., & Tural, U. (2005). Photographic evidence of the occurrence of bramble shark, Echinorhinus brucus (Bonnaterre, 1788)(Squaliformes: Echinorhinidae) from the Sea of Marmara. In Annales: Series Historia Naturalis (Vol. 15, No. 1, p. 51). Scientific and Research Center of the Republic of Slovenia.

Kabasakal, H., Yarmaz, A., & Gedikoğlu, S. Ö. (2009, July). Two juvenile great white sharks, Carcharodon carcharias (Linnaeus, 1758)(Chondrichthyes; Lamnidae), caught in the northeastern Aegean Sea. In Annales, Series Historia Naturalis (Vol. 19, No. 2, pp. 127-134).

Karakulak, F. S., Erk, H., & Bilgin, B. (2006). Length–weight relationships for 47 coastal fish species from the northern Aegean Sea, Turkey. Journal of Applied Ichthyology, 22(4), 274-278.

Keskin, Ç. (2010). A review of fish fauna in the Turkish Black Sea Karadeniz balık faunası. J. Black Sea/Mediterranean Environment, 16(2), 195-210.

Mavruk, S., & Avsar, D. (2008). Non-native fishes in the Mediterranean from the Red Sea, by way of the Suez Canal. Reviews in fish biology and fisheries, 18(3), 251-262.

Özaydın, O., Uçkun, D., Akalın, S., Leblebici, S., & Tosunoğlu, Z. (2007). Length–weight relationships of fishes captured from Izmir Bay, Central Aegean Sea. Journal of Applied Ichthyology, 23(6), 695-696.

Sakalli, A., Yucel, N., & Capapé, C. (2016). Confirmed occurrence in the Mediterranean Sea of Mobula japanica (Müller & Henle, 1841) with a first record off the Turkish coasts. Journal of Applied Ichthyology, 32(6), 1232-1234.

Torcu, H., & Aka, Z. (2000). A Study on the Fishes of Edremit Bay (Aegean Sea) Hatice TORCU, Zeliha AKA. Turkish Journal of Zoology, 24(1), 45-62.

Yarmaz, A. (2009). Edremit Körfezi ve civarında yaşayan kıkırdaklı balıklar ve bazı türlerin biyolojik özellikleri (Master’s thesis, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü).,

Yucel, N., Sakalli, A., & Karahan, A. (2017). First record of the honeycomb stingray Himantura leoparda (Manjaji‐Matsumoto & Last, 2008)(Myliobatoidei: Dasyatidae) in the Mediterranean Sea, confirmed by DNA barcoding. Journal of Applied Ichthyology, 33(3), 530-532.